SEREBRAL KORTEKS VE KEKEMELİK (BİRİNCİ BÖLÜM)

-

SEREBRAL KORTEKS VE KEKEMELİK (BİRİNCİ BÖLÜM)

- Ağustos 01, 2018

Sağ elini kullanan bireylerin büyük çoğunluğu için serebral korteksin  sol bölümü konuşmanın fonksiyonel bölgesidir. Sol elini kullanan bireyler için durum daha farklıdır. Konuşma bazen sol taraftan bazen sağ taraftan bazen de hem sağ hem sol taraftan eşit olarak yönetilebilir.

Çok sayıda beyin görüntüleme yöntemi; kekemelerde  konuşma sürecine  sağ hemisfere göre sol kortikal hemisferin daha az dahil edildiği yönünde bulgular ortaya çıkarmıştır. Yeni doğanlarda doğum sırasındaki stresin neden olduğu testesteron hormonundaki aşırı yükselmenin, sol hemisferin gelişiminde gecikmeye neden olması sağ hemisferin konuşmaya daha fazla dahil edilmesinin nedenlerinden biri olduğu düşünülmektedir.

Sol lateral korteks bölgelerinde yer alan Wernicke ve Broca alanları konuşmanın gerçekleştirilmesinde görev alırlar.

 



Wernicke bölgesinde üç alt bölüm vardır. Birinci bölüm konuşma sözcüklerine (kişinin kendi sözcükleri de dahil) tepki verir. İkinci bölüm sadece diğer bireyler tarafından söylenilen sözcüklere tepki verir(aynı zamanda birey bazı sözcükleri hatırlamaya başladığı zaman aktive olur). Üçüncü bölüm ise konuşma üretimi ile ilgilidir. Kısaca özetlemek gerekirse Wernicke alanı (bireyin bunları kendisinin mi ürettiği, hatırladığı ya da başka birisinden mi duyduğu  durumlardan bağımsız olarak) fonetik dizilimlerin temsili ile bağlantılıdır.

Broca bölgesi ise konuşma organlarının koordineli hareketlerinin serileştirilmesi ile ilgilidir.

Broca ve Wernicke bölgesinde çeşitli hasarlar duygu ve düşüncelerin ifade edilmesinde kısmen  ya da tamamen bir kayba neden olan afazinin ortaya çıkmasına neden olur. Örneğin Broca bölgesindeki hasar söz dizimindeki hatalara bağlı olarak agramatizmin ortaya çıkmasına neden olur. Wernicke afazili hastalar ise içerik için uygun sözcüğü hatırlamakta zorluk çekerler ya da bu sözcüklerin yerine anlamsız sözcükler kullanırlar.

İfade etme (akıcı olma) korteksin lateral bölümünde yer alan Wernicke ve Broca alanlarından sağlanan bilgi kompleksinin zenginliğine bağlıdır. Bu bilgi daha sonra konuşma mekanizmasını yöneten orta kortikal alanlara (Broca bölgesinin yanındaki motor kortekse) transfer edilir. Son araştırmalara göre kekemeliğin nedeninin lateral korteksteki alanlar olmadığı ileri sürülmektedir. Ancak kekemelik kişinin düşüncelerindeki kesintiler nedeniyle ifade etmeyi  etkileyebilir ve konuşma içeriğinden uzaklaştırabilir.

Sol lateral korteks alanlarına ek olarak sağ hemisfer de konuşma sırasında aktif olabilmektedir. Entonasyon ve stres konuşma dilinin temel bileşenlerinden biri olan prosodiyi oluşturur. Duygu ve davranışlar; prosodi,  entonasyon,  perde değişimleri, konuşma hızı ve şiddeti yoluyla aktarılır. Konuşmanın bu özellikleri yoluyla konuşmacı duygu ve düşüncelerini aktarır dinleyici ise konuşmacının niyetini, tutumunu ve mesajın içeriğini anlar. Bu özellikler ise hem konuşmacı hem de dinleyici için serebral korteksin sağ yarısı tarafından idame ettirilir.

***Tüm yazılar tarafıma ait olup izinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Kullanıldığı takdirde yasal işlemler geçerli olacaktır.


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

REZONANS BOZUKLUKLARININ DEGERLENDİRİLMESİ VE TERAPİ YÖNTEMLERİ

-
Rezonans ağız tabanı, burun boşluğu ve farenksteki ses titreşimlerinin meydana getirdiği konuşma sesinin kalitesidir. Bu anatomik   boşluklarda oluşan ses titreşimlerinin dengesi konuşma sesi kalitesinin   normal ya da “nazalite”den ötürü bozuk olarak kabul edilmesinde belirleyici olur . Normal   Rezonans ve   Velofarengeal Fonksiyon Ses enerjisi ses telleri titreştiği zaman ortaya çıkar. Ses enerjisi   farenks, oral kavite ve nazal kavitenin de içinde bulunduğu birbirine bağlı bir dizi rezanatörün içinden   üstteki bölüme doğru hareket eder. Bu rezonatör boşlukların şekli ve boyutu rezonansa ve ses kalitesine direkt etki eder. Velofarengeal mekanizma oral ve nazal kaviteden iletilen   ses enerjisinin ve hava basıncının   düzenlenmesini ve yönlendirilmesini sağlar. Ağız seslerinin oluşturulması sırasında velofarengeal mekanizma nazal kaviteyi kapatarak bir valf görevi görür. Bu akustik enerjiyi oral kaviteye yönlendirerek ağız seslerinin oluşmasını sağlar. Bu nedenle ağız sesle
Devamı

SESİN OLUŞUMU

-
Konuşma sesinin oluşumu solunum, fonasyon, artikülasyon ve rezonans süreçlerinin gerçekleşmesiyle oluşur. Ses oluşumunda bu süreçlerin her birinde farklı basınç ve hava akımı dengelerinden bahsedilir. Sesin oluşumunda solunum sistemi basınçları, Bernoulli Etkisi ve Kaynak-Filtre Teorisi önemli rol oynar. Nefes alma sırasında vokal kordlar abduksiyona gelir. Nefes verme sırasında intrinsik  adduktör kaslar vokal kordları birbirine yaklaştırır. Dışarı doğru çıkan hava glottis’in artan  bir şekilde daralmasına yol açar. Bu da hava basıncının azalması ile sonuçlanır (Bernoulli  Etkisi). Kısmi vakum, vokal kordların arasında oluşursa, vokal kordların birleşmesine yol  açar. Vokal kordlar tamamen kapanınca, subglottik hava basıncı kordların açılmasına  yetecek kadardır. Vokal kordların arasından hava çıkışı olur, subglottik hava basıncı düşer  ve vokal kordlar açılır. Vokal kordlar kas elastisitesi ile tekrardan yaklaşırlar. Konuşma seslerinin üretimi ile ilgili en kabul görmüş teo
Devamı

SES TERAPİSİ

-
Mükemmel ses yaş ve cinsiyetine uygun perde alanına ve geniş perde ve ses yüksekliği  değişikliklerine sahip, yumuşak ve kısık olmayan bir sestir. “Kordların vibrasyonu idealden  uzaklaşırsa, vokal farklılık alanının vibrasyon düzenindeki değişimlerinin tip ve miktarına  bağlı olarak sesin karakteri de idealden uzaklaşır. Buna bağlı olarak ses bozuklukları ortaya  çıkmış olur. Ses sorunları özel inceleme ve dikkatli tedavi gerektirir. Ses bozukluklarının tedavisinde bazen sadece cerrahi teknikler, bazen sadece ses  terapisi, bazı durumlarda da hem cerrahi tekniklere hem de ses terapisi beraber  uygulanmaktadır. Hangi yöntem ile ses bozukluğunun tedavi edileceği ses  sorununun kaynağına ve konan tanıya göre değişmektedir. Ses terapisinde amaç, kişinin sesini doğru şekilde  kullanmasını sağlamak, sesin davranışsal bir takım yöntemler kullanılarak  değişmesini sağlamaktır. Ses terapilerinin sınıflandırılması, terapi tekniğinin ses kaslarının kullanım şeklini değiştirme yönt
Devamı