KEKEMELİK VE NÖROTRANSMİTTERLER

Beyin konuşma gibi fonksiyonları yerine getirmek için organize olan sinir hücrelerinden (nöronlardan)  oluşur. Aynı zamanda nörotransmiter adı verilen  mesaji elektiriksel formlar şeklinde bir nörondan diğerine ileten kimyasallar da  bulunmaktadır.

Birey kekemelediğinde  beyinde ne olduğunu ve çeşitli tedavilerin kekemeliği azaltmada nasıl etkili olduğunu  anlamak için ilk olarak nöronların ve nörotransmitterlerin işlevini anlamak gerekir.

Nöronlar bir vücut hücresi, axon ve çok sayıda dendrit kollarından olusur. Mesajlar nöronun dendritlerinden  biri  tarafından yakalanan elektriksel bir uyarım olarak başlar ve  bu nöronal yapılardan geçerek beyne iletilir. Daha sonra uyarılar vücut hücresinden geçerek axona ulaşır. Axonun sonuna ulaştığında, elektriksel uyarım nörotransmitter formunda kimyasal bir uyarana dönüşür. Bu nörotransmitterler akson tarafından salıverilen mesajı  bir nörondan diğerine iletir. Mesaj komşu nöronların dentriti tarafından yakalandığı zaman yeniden elektriksel uyarıma döner ve süreç yeniden başlar. Nöronlar birbirleri ile temas etmedikleri için nörotransmitter bir nörondan diğerine sinaps adı verilen dar bir  boşluktan geçerek  ulaşır.

Nörotransmitterler presinaptik nörondan sinapse geçerken; kimyasal olarak belirli bölgelere(reseptörler) bağlanabilmeleri için  spesifik olarak şekillendirilmiştir. Nörotransmitterler  farklı reseptörlere uyabilir ancak reseptör alanları sadece bazı spesifik nörotransmitterleri kabul eder. Bir nöronun reseptör alanına  bağlandıktan sonra, nörotransmitterin kimyasal mesajı bir diğer nörona doğru ilerleyen ya da olduğu yerde kalan bir  elektriksel uyarıma dönüşebilir

Son yapılan araştırmalara göre; beyindeki motor nöron bölümündeki aşırı dopaminerjik aktivitenin kekemeliğe neden olduğu bilinmektedir. Yukarıdaki resimde alt diyagram, nöronal sinapsin detaylarını göstermektedir. Nörotransmitter, dopamin, diyagramın solundaki presinaptik nöronun dendtritinden çıkar ve resmin ortasında postsinaptik nöronun (kuyruk olarak gösterilmiştir) dendtritine bağlanır. Dopamin uyarıcı  bir nörotransmitterdır. Sağ tarafta kısıtlayıcı bir nörotransmitter olan GABA’nın salınımını yapan diğer bir dendrit olduğu görülmektedir. Kısaca açıklamak gerekirse GABA postsinaptik bir nörona bağlandığı zaman dopamin aktivitesini bloke eder ve böylelikle uyarma eylemini gerçekleştirir. Kekemeliğin aşırı dopaminerjik aktivite nedeniyle ortaya çıktığı düşünüldüğünde uygulanması gereken yöntemler  direkt olarak dopaminerjik aktiviteyi bloke etmek  ya da   GABAerjik aktiviteyi artırmaktır.

Dopamin bir  nöron reseptörüne bağlanan ve bağlandığı nöron vasıtasıyla aktive olan bir agonisttir. Dopamine ek olarak beyinde agonist olarak çalışan diğer nörotransmitterler de bulunmaktadır. Aynı zamanda beyine harici olarak verilen ilaçlar da agonist olarak görev yapabilir. Diğer taraftan GABA agonist aktivitesini  bloke eden bir antagonisttir. Agonistlere benzer biçimde; antagonist olarak görev yapan nörotransmitterler de vardır 

*** Tüm yazılar tarafıma ait olup izinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.Kullanıldığı takdirde yasal işlem geçerli olacaktır.