DİREKT/İNDİREKT YOLLAR VE KEKEMELİK

-

Bazal ganglionun temel bileşenleri pallidum ve putamendir. Aşağıdaki  şekilde görüldüğü üzere D1 ve D2 olarak adlandırılan  iki farklı dopamin reseptörü putamende yer alır. 8 ya da 9 tane farklı dopamin reseptörü olmasına rağmen D1 ve D2 reseptörleri putamende yer alan dominant dopamin reseptörleridir.


Direkt yollar korteksin sensorimotor bölgesinden gönderilen glutaminerjik projeksiyonlarla  ve  substantial nigradan  D1 reseptörlerine gönderilen dopaminerjik projeksiyonlarla aktive olur. Direkt yolların aktive edilmesi pallidumu engeller ve böylelikle talamus inhibisyonu ortadan kalkar. Sonuç olarak talamusa ve beyin kabuğuna ait yollar genişler ve kortikal bir konuşma ortaya çıkar.
İndirekt yollar, palliduma GABA (gama amino bütürik asit) projeksiyonlarını stimule eden putamendeki D2 reseptörlerinin aktivasyonu ile açılmış olur. Bunun sonucu olarak GABA(gama amino bütürik asit) salınımı ile subtalamik çekirdeğe baskı kaldırılmış  olur.

Görüldüğü üzere direkt ve indirekt yollar zıt biçimde çalışır –(indirekt yollar ”fren” direkt yollar “gaz” olarak) Direkt yollar,  motor segmentin başlaması için ipucu göndererek;  kortikal  konuşma segmentlerini harekete geçirir. İndirekt yollar ise istenmeyen ve bozuk  konuşmanın ortaya çıkmasını engelleyerek, sinir uyarım inhibisyonunun  dağılımı için arka plan oluşturur. Akıcı konuşma için bu iki yol arasında bir denge bulunmalıdır.

Örneğin putamende D2 reseptörlerinde fazlalık bulunuyorsa indirekt yollar baskın duruma gelebilir ve böylelikle konuşma talamo-kortikal yol tarafından bloke edilebilir. Bu durumda konuşma yeniden başlatılır ancak birincil kekemeliğin karakteristik konuşma şekli olan tekrarlı konuşma ortaya çıkar.

***Tüm yazılar tarafıma ait olup izinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Kullanıldığı takdirde yasal işlemler geçerli olacaktır.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

REZONANS BOZUKLUKLARININ DEGERLENDİRİLMESİ VE TERAPİ YÖNTEMLERİ

-
Rezonans ağız tabanı, burun boşluğu ve farenksteki ses titreşimlerinin meydana getirdiği konuşma sesinin kalitesidir. Bu anatomik   boşluklarda oluşan ses titreşimlerinin dengesi konuşma sesi kalitesinin   normal ya da “nazalite”den ötürü bozuk olarak kabul edilmesinde belirleyici olur . Normal   Rezonans ve   Velofarengeal Fonksiyon Ses enerjisi ses telleri titreştiği zaman ortaya çıkar. Ses enerjisi   farenks, oral kavite ve nazal kavitenin de içinde bulunduğu birbirine bağlı bir dizi rezanatörün içinden   üstteki bölüme doğru hareket eder. Bu rezonatör boşlukların şekli ve boyutu rezonansa ve ses kalitesine direkt etki eder. Velofarengeal mekanizma oral ve nazal kaviteden iletilen   ses enerjisinin ve hava basıncının   düzenlenmesini ve yönlendirilmesini sağlar. Ağız seslerinin oluşturulması sırasında velofarengeal mekanizma nazal kaviteyi kapatarak bir valf görevi görür. Bu akustik enerjiyi oral kaviteye yönlendirerek ağız seslerinin oluşmasını sağlar. Bu nedenle ağız sesle
Devamı

SESİN OLUŞUMU

-
Konuşma sesinin oluşumu solunum, fonasyon, artikülasyon ve rezonans süreçlerinin gerçekleşmesiyle oluşur. Ses oluşumunda bu süreçlerin her birinde farklı basınç ve hava akımı dengelerinden bahsedilir. Sesin oluşumunda solunum sistemi basınçları, Bernoulli Etkisi ve Kaynak-Filtre Teorisi önemli rol oynar. Nefes alma sırasında vokal kordlar abduksiyona gelir. Nefes verme sırasında intrinsik  adduktör kaslar vokal kordları birbirine yaklaştırır. Dışarı doğru çıkan hava glottis’in artan  bir şekilde daralmasına yol açar. Bu da hava basıncının azalması ile sonuçlanır (Bernoulli  Etkisi). Kısmi vakum, vokal kordların arasında oluşursa, vokal kordların birleşmesine yol  açar. Vokal kordlar tamamen kapanınca, subglottik hava basıncı kordların açılmasına  yetecek kadardır. Vokal kordların arasından hava çıkışı olur, subglottik hava basıncı düşer  ve vokal kordlar açılır. Vokal kordlar kas elastisitesi ile tekrardan yaklaşırlar. Konuşma seslerinin üretimi ile ilgili en kabul görmüş teo
Devamı

SES TERAPİSİ

-
Mükemmel ses yaş ve cinsiyetine uygun perde alanına ve geniş perde ve ses yüksekliği  değişikliklerine sahip, yumuşak ve kısık olmayan bir sestir. “Kordların vibrasyonu idealden  uzaklaşırsa, vokal farklılık alanının vibrasyon düzenindeki değişimlerinin tip ve miktarına  bağlı olarak sesin karakteri de idealden uzaklaşır. Buna bağlı olarak ses bozuklukları ortaya  çıkmış olur. Ses sorunları özel inceleme ve dikkatli tedavi gerektirir. Ses bozukluklarının tedavisinde bazen sadece cerrahi teknikler, bazen sadece ses  terapisi, bazı durumlarda da hem cerrahi tekniklere hem de ses terapisi beraber  uygulanmaktadır. Hangi yöntem ile ses bozukluğunun tedavi edileceği ses  sorununun kaynağına ve konan tanıya göre değişmektedir. Ses terapisinde amaç, kişinin sesini doğru şekilde  kullanmasını sağlamak, sesin davranışsal bir takım yöntemler kullanılarak  değişmesini sağlamaktır. Ses terapilerinin sınıflandırılması, terapi tekniğinin ses kaslarının kullanım şeklini değiştirme yönt
Devamı